การนวดเพื่อสุขภาพ คือ ศิลปะในการรักษาที่ใช้สัญชาตญาณโดยใช้ปลายนิ้วมือ การกดลึก ๆ เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนของโลหิต เพิ่มการไหลเวียนของน้ำเหลือง ทำลายการแข็งตัวที่เกิดขึ้นในเส้นใยของกล้ามเนื้อ ช่วยลดและระงับความเจ็บปวดได้ โดยการนวด สามารถผ่านลงไปลึกจากผิวหนังถึงกล้ามเนื้อ หรืออาจจะถึงกระดูก และการนวดที่ดี ที่ประณีต จะกดลึกลงไปจนถึงจุดที่ถูกต้อง ซึ่งการนวดนี้เรียกกันว่า “การนวดแบบโอลิสติก” (oristic) หรือ “การนวดโดยสัญชาตญาณ” แต่จะเรียกกันให้ง่ายว่า “นวดเพื่อสุขภาพ”

การนวดเพื่อสุขภาพ โดย เตียงนวด เตียงสปา เตียงไฟฟ้า ใช้รักษาคนไข้แต่ละคนในลักษณะโดยรวมมากกว่าที่จะเพ่งเล็งไปยังร่างกายแห่งใดแห่งหนึ่ง การเคลื่อนไหวในการนวดมักเชื่องช้ากว่า และใช้สมาธิมากกว่า สำหรับการนวดเพื่อสุขภาพ ทัศนคติและการสื่อสารระหว่างผู้ให้และผู้รับมีความสำคัญสูงสุดต่อการรักษา”ผู้รับ” จะต้องผ่อนคลาย แต่ต้องตื่นตัวเพ่งอยู่ที่สัมผัสที่ได้รับ”ผู้ให้” หรือ “ผู้นวด”ก็จะต้องเพ่งและมีทัศนคติที่ดีในการรักษาด้วยการนวดอย่างสูงสุดเช่นกัน ส่วนผู้รับจะต้องรู้สึกเหมือนกับว่าการกดนวดเป็นการกระทำต่อเนื่องกันอย่างลื่นไหลและเป็นจังหวะไปโดยตลอดขณะทำการนวดให้คอยถามผลการนวดว่ารู้สึกดีหรือไม่ แต่ควรพยายามหลีกเลี่ยงการสื่อสารด้วยวาจา เนื่องจากการพูดจะดึงสมาธิออกจากมือ การกดยิ่งช้าและเป็นจังหวะมากเท่าใด ก็จะทำผู้ถูกนวดรู้สึกผ่อนคลายและปลอดภัยมากขึ้นเท่านั้น

ผลดีของการนวด

ทางร่างกาย การนวดบน เตียงนวด เตียงสปา เตียงไฟฟ้า ทำให้กล้ามเนื้อผ่อนคลายหายตึง ช่วยทำให้การไหลเวียนของโลหิตดีขึ้น เพิ่มระดับฮีโมโกลบิน การไหลเวียนของน้ำเหลืองสะดวกขึ้น และช่วยยึดข้อต่อกระดูก

ทางจิตใจ นอกจากการนวดจะช่วยลดความเครียดและความกระวนกระวายแล้ว ยังช่วยเพิ่มสติสัมปชัญญะให้อีกด้วย โดยเฉพาะตามส่วนของร่างกายที่เคยมีความรู้สึกว่า “ขาดตอน” เมื่อท่านทราบว่ามีการขาดตอนอยู่ที่ใดแล้ว ท่านก็สามารถที่จะปรับปรุงร่างกายให้ดีขึ้น และสามารถสร้างภาพลักษณ์ของตนเพื่อลบล้างจุดอ่อนนั้นได้ มีความรับผิดชอบมากขึ้น เพื่อความสุขและสุขภาพของตนเองการนวดทำให้คุณภาพชีวิตดีขึ้น เพิ่มความเชื่อมั่นและเกิดความสำราญ การนวดสามารถช่วยให้มีการระบายพลังที่เสียเพราะความเครียดออกไป และเปลี่ยนนิสัยอันเป็นกิริยาและปฏิกิริยาซึ่งเป็นนิสัยเรื้อรังได้การนวดก่อให้เกิดผลดีต่อกิริยาท่าทางและการแสดงสีหน้า ในการนวด อารมณ์เป็นสิ่งสำคัญที่สุดต่อสภาวะจิต เป็นการยากที่จะบรรยายถึงผลที่ได้จากการนวด เพราะเป็นการพูดถึงสิ่งที่อยู่ภายใน คือ “พลังชีวิต” โดยรวมส่วน แทนที่จะกล่าวอย่างแยกส่วนสำหรับการนวดเพื่อสุขภาพ สิ่งที่ทั้งผู้ให้และผู้รับจะได้ก็คือ “สิ่งที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน” คือการทำให้เกิดความชำนาญในการเจริญสมาธินั่นเอง

ความสำคัญของการนวด

ความสำคัญของการนวดเพื่อสุขภาพนั้น หากมองในแง่ของนักกีฬานั้น มีผลต่อ นักกีฬาเป็นอย่างมาก เพราะการนวดจะมีผลในการลดปวด ลดการเกร็งของกล้ามเนื้อ และลดการเกิดตะคริว การนวดยังทำให้การหมุนเวียนของโลหิตและน้ำเหลืองดีขึ้น ทำให้อาการเจ็บปวดเมื่อยตามร่างกายดีขึ้น ลดการเกิดแผลในกล้ามเนื้อของร่างกายภายในและผิวหนังภายนอก ตลอดจนการนวดยังให้กล้ามเนื้อนักกีฬามีการปรับและรักษาให้มีสภาพยืดหยุ่นดี มีความคล่องแคล่วว่องไวในการเล่นกีฬานอกจากนี้ มนุษย์เรานั้นแม้จะอยู่ในวัยใด ช่วงชีวิตใดของชีวิต เราต่างต้องการสัมผัสมนุษย์ด้วยความละมุนละไม ที่แสดงออกด้วยความรัก เพื่อแสดงว่าเราไม่ได้อยู่ในโลกนี้เพียงลำพังคนเดียว เนื่องจากเรายังเป็นสิ่งมีชีวิตที่มีความรู้สึก ถ้าไม่มีความอบอุ่นจากการสัมผัสที่จะช่วยผูกพันและชื่นชูใจ แสดงว่าเราปฏิเสธการสื่อสารที่มีความสำคัญระดับชีวิตในการให้และการรับ การนวดในสังคมยุคปัจจุบัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีความเจ็บป่วยอันเนื่องมาจากความเครียดเกิดมากขึ้น การรักษาด้วยวิธีสัมผัสจึงกลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต และควรได้การยอมรับว่า เป็นตัวยามีค่าขนานหนึ่งในเชิงเวชศาสตร์ป้องกัน ทั้งนี้ทั้งฝ่ายผู้ให้ (ผู้นวด) และผู้รับ (ผู้รับการนวด) ด้วย

เพราะการให้การนวดแบบใด ๆ ก็ตาม ผู้ให้ก็จะได้รับประโยชน์เกือบเท่ากับผู้รับ นอกเสียจากความพึงพอใจที่ได้ช่วยเหลือผู้อื่นแล้ว การรักษาผู้อื่นด้วยการนวดเพื่อสุขภาพ จะทำให้ผู้นวดผ่อนคลาย และสามารถเอาชนะความเครียดของตนเองได้อีกด้วยตามแนวความคิดของการแพทย์ตะวันออกมีบางช่วงเวลาของชีวิต ซึ่งเรียกว่า “เปลี่ยนวัย” ถ้าในช่วงนี้มีการดูแลรักษาตัวดี สภาพพื้นฐานของชีวิตก็ดีตาม ตรงข้าม หากละเลยไม่เอาใจใส่ตัวเอง ผลเสียแก่สุขภาพก็จะเกิดขึ้นอย่างถาวร ช่วงเวลาดังกล่าวมีวัยแตกพาน ซึ่งเป็นช่วงวัยรุ่น วัยแต่งงาน การตั้งครรภ์ การคลอด และหลังคลอด และวัยหมดประจำเดือน ในช่วงเวลาต่าง ๆ การรักษาด้วยการสัมผัส เป็นการรักษาที่ให้ประโยชน์เป็นอย่างมาก ช่วยให้เกิดความผ่อนคลายตามความจำเป็น เพื่อปรับตัวให้เข้าได้กับการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมน และความจริงช่วงเวลาเหล่านั้นเป็นช่วงเวลาของความเครียด ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ต้องการให้มีการสัมผัสสูงมาก การสัมผัสทำให้ความเครียดคลายลง ทำให้เกิดหลักประกันและความมั่นใจว่า ความเดือดร้อนหรือความเจ็บป่วย เมื่อยล้าต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นนั้น มีคนมาช่วยแบ่งปันไปแล้วบ้างการนวดต่อหญิงมีครรภ์ ทารก ผู้สูงอายุ การนวดกับการออกกำลังกาย และการนวดตัวเอง สิ่งเหล่านี้ส่วนมากเป็นสามัญสำนึก เช่น ผู้นวดจะต้องนวดทารกและผู้สูงอายุอย่างละมุนละม่อม อ่อนโยน และอุณหภูมิภายในห้องนวดจะต้องเหมาะสม ถ้าผู้นวดหรือผู้ถูกนวดตั้งครรภ์ การนวดเพื่อสุขภาพจะให้ประโยชน์อย่างมากในการบรรเทาอาการปวดขา ปวดหลัง หรืออาการอ่อนล้าทั่วๆ ไป ซึ่งมักจะเกิดในช่วงท้ายๆ ของการตั้งครรภ์เมื่อทารกคลอดแล้ว การนวดจะเป็นการเชื่อมระหว่างพ่อแม่และลูก

การนวดบน เตียงนวด เตียงสปา เตียงไฟฟ้า เป็นวิธีการที่ทำให้ลูกสบายตลอดเวลาที่เด็กเติบโต จะทำให้เด็กสงบหลังจากได้รับสิ่งร้ายๆ มาจากโรงเรียน หรือทำให้สงบก่อนเข้าสอบ ช่วยบรรเทาอาการเจ็บป่วยเล็ก ๆ น้อย ๆ เช่น อาการปวดศีรษะ หรือปวดท้อง เด็ก ๆ ก็เช่นกัน ผู้ใหญ่ควรสนับสนุนให้เริ่มนวด ถ้าเด็กสนใจ โดยเฉพาะ เมื่ออายุ 5 หรือ 6 ขวบ ซึ่งเด็กขนาดนี้กำลังและนิ้วมีความกระฉับกระเฉงว่องไว พอแล้วสำหรับที่จะรับการฝึกนวด อันตรายจากการงานอาชีพหลายอย่างในชีวิตผู้ใหญ่ สามารถบรรเทาได้ด้วยการนวด เช่น อาการปวดหลังหรือปวดไหล่ หรือการเกร็งของกล้ามเนื้อ ที่เกิดขึ้นหลังจากต้องนั่งอยู่นาน ๆ ในที่ทำงานกล้ามเนื้อที่อ่อนล้าหรือเครียด ซึ่งเกิดจากการออกกำลังมากเกินควร หรือการไหลเวียนของเลือดที่ไม่ดี อันเนื่องจากการขาดการออกกำลังกาย เป็นต้นว่า ผู้ทำงานนั่งโต๊ะ หรือผู้พิการ หรือผู้ป่วยซึ่งต้องนอนแซ่วอยู่บนเตียง และกับการกีฬาทุกชนิด ตั้งแต่ขี่รถจักรยานไปจนถึงการวิ่งหรือเล่นฟุตบอลการนวดเป็นสิ่งช่วยที่ล้ำค่า เนื่องจากการผ่อนคลายเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการดำเนินชีวิตให้เป็นปกติสุข และเมื่อพิจารณาถึงภาษาของการสัมผัส นับว่าเป็นส่วนหนึ่งของการนวด ซึ่งนับว่ามีความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง